Als je het als bloem weet te schoppen tot een nationale missverkiezing dan behoor je tot de top in Nederland! Maar daarover later meer. Dit verhaal gaat dus over de wilde Kievitsbloem, ook wel de Zwolse Tulp genoemd. Een halve eeuw geleden kon je deze bloem nog overal in Nederland vinden. Maar tegenwoordig is het schaars goed geworden in het Hollandse landschap.

Als je het als bloem weet te schoppen tot een nationale missverkiezing dan behoor je tot de top in Nederland! Maar daarover later meer. Dit verhaal gaat dus over de wilde Kievitsbloem, ook wel de Zwolse Tulp genoemd. Een halve eeuw geleden kon je deze bloem nog overal in Nederland vinden. Maar tegenwoordig is het schaars goed geworden in het Hollandse landschap.

Ontdek de Betovering van de Kievitsbloem / Zwolse Tulp

Alles wat je moet weten over deze prachtige bloem

Door Doriet Begemann | Video, tekst & Fotografie

[Laatste update op 27 maart 2025]

NATIONALE BLOEM VERKIEZING

In 2023 vaardigde radioprogramma Vroege Vogels een heuse Nationale Bloem Verkiezing uit. En één van de genomineerde was de wilde Kievitsbloem (Fritillaria meleagris). De andere genomineerden waren de pinksterbloem, het fluitenkruid, de paardenbloem en het madeliefje. Uiteindelijk werd laatstgenoemde de gedoodverfde winnaar.

Maar wat maakt de wilde Kievitsbloem, alias de Zwolse Tulp zo speciaal? Dat komt omdat deze bloem bijna niet meer voorkomt in de Nederlandse natuur. Daarom is het een zeldzame verschijning geworden en daardoor wettelijk beschermd.

Foto van wilde Kievitsbloem (Fritillaria meleagris), ook wel Zwolse Tulp genoemd.

(Tekst en foto gaan door onder advertentie.)




FLEURIGE BOEKETTEN KIEVITSBLOEMEN

Ruim een halve eeuw geleden kwam de wilde Kievitsbloem nog massaal voor in Nederland. Je kocht ze toen in fleurige boeketten op de (Zwolse) markt. Maar ook – als je geld wilde besparen – kon je ze zelf plukken in het wild. Dan moest je natuurlijk wel weten waar je ze kon vinden.

Maar dat plukken in het wild is dus nu verboden omdat ze wettelijk beschermd zijn. Je kunt er zelfs een boete voor krijgen. Dus als je er een ziet, is het alleen kijken want wilde Kievitsbloemen kopen lukt dus niet meer.

(Tekst gaat door onder video)

HOE DE KIEVITSBLOEM VERDWEEN

De verdwijning van de kievitsbloem uit het Nederlandse landschap kent twee oorzaken. Allereerst de veranderingen in grondwaterpeil en daarnaast het veel bemesten van de bodem. Deze combinatie is een giftige cocktail voor de wilde Kievitsbloem. Daarom verdween de bloem langzaam uit het zicht van vele Nederlanders. Maar er is één plek in Nederland waar je ze zeker weten nog kunt zien.

HOLLANDS PRACHT IN ZWOLLE

Als je in óf in de omgeving van Zwolle woont, dan heb je geluk. Want deze Hollandse pracht bloeit nog steeds langs deze waterrijke Hanzestad. Wist je dat ongeveer 95 procent van alle wilde Kievitsbloemen in Nederland te vinden is in deze Overijsselse hoofdstad? Daarom wordt de kievitsbloem liefkozend ook de Zwolse Tulp genoemd!

Maar waar komt de naam Kievitsbloem dan vandaan? Dat komt omdat de ongeopende bloem lijkt op de vorm van een kievitsei. De bloemen zijn 20 tot 45 centimeter hoog en je vindt ze langs de Overijsselse Vecht, de weteringen Zwolle in Zwolle, het Zwarte Water en op enkele plekken langs de rivier de IJssel.

(Tekst en foto gaan door onder advertentie.)




ZELF OPKWEKEN

Als je een groot fan bent en je plukbehoefte is groot als je er een ziet, bedenk dan dat je ze zelf kunt opkweken. Hoe dan?! Nou eigenlijk heel simpel. Je kunt ze namelijk gewoon als bloembollen kopen bij een tuincentrum.

Plant de bloembollen in je tuin en de bloeiperiode is in de maanden maart, april, mei. Dat zijn dus de ‘tamme’ Kievitsbloemen. Deze mag je dus ook gewoon plukken. Zorg trouwens wel voor een goede bodem en geef ze een plek in de zon of in half schaduw.

In het wild houden Kievitsbloemen vooral van natte graslanden dus ‘natte voetjes’ is voor deze plant geen probleem maar juist wenselijk. Dan kunnen ze zichzelf makkelijk uitbreiden. En als ze het naar hun zin hebben, bloeien ze de jaren daarna ook omdat de bloembollen winterhard zijn. Zo heb je elk jaar een zeldzame bloem om naar uit te kijken in je tuin.

BRONNEN

Directplant. (z.d.). Kievitsbloem (Fritillaria meleagris), bloembol mix. https://www.directplant.nl/kievitsbloemen-fritillaria-meleagris-bloembol-mix.html#

Kievitsbloem | Landschap Overijssel. (z.d.-b). https://www.landschapoverijssel.nl/kievitsbloem

NOS. (2023, 4 juni). Madeliefje verkozen tot nationale bloem. https://nos.nl/artikel/2477682-madeliefje-verkozen-tot-nationale-bloem

Oost. (2020, 15 april). De kievitsbloem: een bijzondere voorjaarsbloeier. Oost. https://www.oost.nl/nieuws/328890/de-kievitsbloem-een-bijzondere-voorjaarsbloeier

Wetering. (z.d.). De kievitsbloemen van het Zwolse Bloemenlandje – Zwolse Historische Vereniging. https://www.zwolsehistorischevereniging.nl/de-kievitsbloemen-van-het-zwolse-bloemenlandje/