Leeuwarden – Normaal gesproken overwintert de slechtvalk aan de kust van Friesland, maar momenteel laat de vogel zich zien in de torens van Leeuwarden. Op de Bonifatiustoren zit een vrouwtje, op de Oldehovetoren zit een mannetje. Vogeldeskundige Gerrit Krottje heeft de vogels gesignaleerd en houdt ze oplettend in de gaten.

Slechtvalken overwinteren in torens van Leeuwarden

Een vrouwtje op de Bonifatiustoren en een mannetje op de Oldehovetoren

Door Doriet Begemann

[Dit artikel is geplaatst in het Friesch Dagblad op vrijdag 17 januari 2003]

VERGIFTIGD DOOR DDT

De slechtvalk is een roofvogel die in de jaren zestig en zeventig met uitsterven werd bedreigd. De vogels werden vergiftigd doordat de landbouw het bestrijdingsmiddel DDT gebruikte.

Via kleine prooidieren kwam het bestrijdingsmiddel in de voedselketen van de roofvogel terecht. Het vergif tastte de kalkaanmaak van de vogel aan. De eischaal van de slechtvalk was zo dun dat als de roofvogel op het ei ging zitten, de schaal brak.

De geboorte van kleine vogeltjes bleef uit en de populatie nam ruim 70 procent af.

DE KOP VAN DE DUIF IS NIET LEKKER

In Friesland zijn de afgelopen tijd twintig slechtvalken gezien. “Sinds de vogel een bedreigde diersoort is en beschermd wordt, neemt het aantal toe”, constateert Krottje opgelucht. Elke dag fietst de Leeuwarder een rondje om de torens, om kadavers en skeletten op te ruimen.

De slechtvalken laten na hun maaltijden namelijk een enorme ’troep’ achter op de grond. “De wind blaast botjes, vleugels en veren van de torens af. Ik probeer uit te vinden wat de slechtvalk gevangen heeft”, vertelt Krottje.



Van alles vindt hij op de grond rond de torens. Deze week trof hij de resten aan van een watersnip, vermoedelijk prooigemaakt in De Wielen. De slechtvalk legt enorme afstanden af voor het verzamelen van zijn maaltijd.

Krottje weet ook te vertellen dat de slechtvalk op de Bonifatiustoren dol is op duiven. Alleen de kop vindt de slechtvalk niet lekker: deze bijt ze van het lijf, en gooit die naar beneden.

Waarom de slechtvalken in de torens overwinteren, is niet bekend. Krottje denkt dat de vogels hier vandaan een goed overzicht hebben op het gebied. Op deze manier zien zij alle lekkere hapjes voorbij vliegen.

DUIKVLUCHT VAN 250 TOT 440 KM/U

Voorbijgangers hoeven niet bang te zijn dat de slechtvalk zich op een duif stort die naast een snackbar patat zit op te peuzelen. De slechtvalk komt namelijk nooit op de grond. Hij rooft alleen in de lucht. Dit doet hij op een spectaculaire wijze.

De slechtvalk gaat boven zijn prooi vliegen, drukt zijn vleugels stijf tegen het lijf en laat zich naar beneden vallen. Met een snelheid van 250 tot 440 kilometer per uur valt de roofvogel op zijn prooi. Door de harde klap breekt het slachtoffer zijn rug, en is ook op slag dood.